طراحی کیفت بسته بندی چیپس سیب زمینی

طراحی کیفت و ایمنی در بسته بندی چیپس سیب زمینی با استفاده از روش استقرار تابع کیفی

سیستم بسته بندی به عنوان یک سیستم ذخیره سازی مواد غذایی عمل می‌کند که از مواد غذایی و یا کالاها در برابر فرایندهای طبیعی محافظت کرده و حمل و نقل آنها را آسان می‌کند. این مطالعه به منظور رسیدگی به مشکلات مربوط به بسته بندی چیپس کاساوا ازجمله اندازه نامناسب بسته و بسته‌های آسیب پذیر به بررسی استفاده از روش استقرار تابع کیفی (QFD) در طراحی بسته بندی با هدف بهبود ایمنی و کیفیت مواد غذایی پرداخته است. همچنین نظرسنجی  انجام شده ازمشتریان در اینجا وجود مشکلات بسته بندی و نارضایتی مشتریان از محصول نهایی را تایید کرد. QFD نیازها و خواسته‌های مصرف کننده برای طراحی محصولی که با خواص کیفی و الزامات فنی مطابقت داشته باشد را برآورده می‌کند. این مطالعه همچنین از پرسشنامه ارزیابی مصرف کننده برای شناسایی مهمترین ویژگی‌های محصول و الزامات طراحی که انتظارات مصرف کننده را برآورده می‌کنند استفاده کرد. این بررسی نشان داد که اشکال بسته بندی مستطیلی، بسته بندی اولیه با رنگ روشن، مواد بسته بندی پلاستیکی پلی پروپیلن، محل درج لوگو روی بسته بندی در وسط قالب بسته، چهار، رنگ روشن و تصویر چیپس سیب زمینی شیرین روی لوگو را به عنوان فاکتورهایی ذکر میکند که طراحی بسته بندی محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهند و طراحی مناسب نیز به نوبه خود، ایمنی و کیفیت مواد غذایی را افزایش می‌دهد. یافته‌های حاصل از این مطالعه می‌تواند برای کارشناسان و محققان فعال در طراحی بسته‌بندی که انتظارات مصرف‌کننده را برآورده می‌کند، و همچنین برای ارتقای ایمنی و کیفیت مواد غذایی مفید باشد.

باتوجه به مطالعات کاتلر و کلر، بسته بندی کسب و کاری است که توسط افراد برای حفظ ارزش ویژۀ برند به منظور ارتقا فروش ابداع شده است. بسته بندی یک سیستم ذخیره سازی مواد غذایی است که هدف آن محافظت از غذا و کالاها در برابر اثرات آب و هوایی یا سایر فرایندهای طبیعی است. علاوه براین، بسته بندی به عنوان یک ظرف طراحی شده است که حمل کالا را درحین حرکت آسان می‌کند. بسته بندی مواد غذایی و نوشیدنی فقط به بسته و ظرف محدود نیست بلکه بایستی ایمنی و یکپارچگی کیفیت مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را نیز درنظر داشته باشد. توسعه روش‌های توزیع اغلب براساس بازاریابی استراتژیک و معرفی محصولات جدید صورت می‌گیرد. در برخی مطالعات آمده است که بسته بندی دارای دو عملکرد است؛ یک عملکرد محافظتی به منظور حفاظت از محصول در برابر شرایط آب و هوایی، و زیرساخت‌های حمل و نقل و کانال‌های توزیع که همگی بر بسته‌بندی تاثیر دارند. در بسته بندی محافظتی، مصرف کنندگان برای خرید محصولات آسیب دیده یا معیوب ریسک نمی‌کند درحالی که عملکرد تبلیغاتی نقش یک رسانه تبلیغاتی را برای مواد غذایی باتوجه به شکل، رنگ، اندازه بسته بندی دارد. براساس مشاهدات میدانی، هنوز مشکلات زیادی ازجمله اندازه بسته‌هایی که با اندازه محصول مطابقت ندارند و بسته‌های آسیب پذیر در بسته بندی چیپس کاساوا وجود دارد. وجود برخی مشکلات در بسته بندی که با نتایج حاصل از نظرات چندین مشتری نشان دهنده عدم رضایت مشتریان از سیستم بسته بندی است. استفاده از رنگ‌های جذاب، مواد ضد آب، بسته‌هایی که به راحتی باز می‌شوند، اندازه‌هایی که به راحتی توزیع می‌شوند، درج اطلاعات تولیدکننده و استفاده از فونت‌های خوانا آسان برای رفع این مشکلات توصیه می‌شود. محصول که با استانداردهای بسته بندی مطابقت نداشته باشد، قادر به رقابت و گسترش بازار نیست و باتوجه به اینکه بسیاری از مشتریان از مشکلات بسته بندی گلایه‌مند هستند، گواه این موضوع است که تامین نیازها و جلب رضایت مشتری ضرورت دارد.

با این حال، لازم است در طراحی بسته بندی تغییراتی صورت گیرد تا جذابیت و کیفیت چیپس بسته بندی شده را تضمین کند. هدف از این مطالعه ارائه راهکارهایی به منظور بهبود طراحی بسته بندی چیپس با استفاده از روش استقرار تابع کیفی (QFD) است. انتخاب روش QFD بر مشارکت مشتری در فرایند بهبود طراحی بسته بندی مبتنی است تا بتواند رضایت مشتری را تضمین کند. چیپس یک ماده غذایی خشک و کاربردی است که نگهداری از آن آسان است. یکی از انواع چیپس که مصرف آن در اندونزی رواج دارد، چیپس کاساوا با سس فلفل قرمز است. این چیپس در شهر لهوکسیوماوی در کارگاه‌های خانگی تهیه می‌شود. فرایند تولید چیپس کاساوا فلفلی از فرآوری آن تا زمانی که محصول به بازار عرضه شود ادامه دارد؛ از تهیه مواد خام گرفته تا شستشو، برش، خشک کردن، سرخ کردن، افزودن چاشنی و بسته بندی. از بین فرایندهای حفظ کیفیت چیپس چیلی تا رسیدن به دست مصرف کنندگان، فرایند بسته بندی از اهمیت بالایی برخوردار است. این روند تاکنون در صنایع خانگی با طرح‌های غیرجذاب انجام می‌شد، اکنون نوآورانه و خلاقانه است. به گفته ادوین، عوامل متعددی کیفیت غذا همچون طعم، عطر، قوام، تازگی و ظاهر غذا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. فرآورده‌های غذایی فقط با مواد پلاستیکی بسته بندی می‌شوند بدون اینکه اطلاعات تکمیلی از محصول روی آنها درج شده باشد و ازطرفی، برای مشتری نیز جذاب نبوده و در بازار پتانسیل رقابت پذیری ندارند. مراحل برنامه ریزی و توسعه فرایند تولید ویژگی‌های محصول را با هدف تامین خواسته‌های مصرف کننده تعیین می‌کند. در پایان، طراحی بسته بندی به عنوان بازاریابی محصول با پیوند بین مصرف کننده و عملکرد محصول مصرفی به طور منحصر به فردی عمل می‌کند. این مشکل علاوه براین نقطه ضعفی برای شرکت‌های کوچک و متوسط ​​به شمار می‌رود؛ به ویژه شرکت‌های فعال در فرآوری مواد غذایی و نوشیدنی. در شکل زیر نمونه‌ای از بسته بندی تا قبل از انجام این تحقیق نشان داده شده است.

شکل 1:

این تحقیق راهکارهایی را ارائه خواهد داد که می‌توان از آنها در بسته بندی محصولات استفاده کرد. محققان طرح بسته بندی چیپس سیب زمینی شیرین از کارگاه خانگی خانم فادیا در شهر لهوکسیوماوی با استفاده از روش استقرار تابع کیفی (QFD) با هدف افزایش قدرت فروش این محصولات بازطراحی کردند. QFD روشی بسیار موثر برای ارتباط بین ویژگی‌های محصول تولید شده با نیاز بازار است. این روش همچنین می‌تواند برای رفع نیازهای مشتریان و طراحی مجدد محصولاتی که متناسب با نیازهای مشتری هستند مفید باشد. به طور کلی، QFD می‌تواند محصولی تولید کند که نیازهای مشتری را برآورده سازد. برهمین اساس، نویسندگان عنوان "طراحی کیفیت و ایمنی بسته بندی چیپس سیب زمینی شیرین با استفاده از روش استقرار تابع کیفی (QFD)" را انتخاب نمودند.

در این تحقیق برای به دست آوردن بسته بندی مطلوبِ چیپس سیب زمینی شیرین، به مشارکت مشتریان در توزیع پرسشنامه‌های باز و بسته نیاز است. داده‌های جمع آوری شده از پرسشنامه باز که بین 15 نفر از پاسخ دهندگان توزیع شد، به طور خلاصه در جدول زیر ارائه شده است.

جدول 1:

یک پرسشنامه بسته بین 15 مصرف کننده چیپس سیب زمینی شیرین در شهر لهوکسیوماوی با ارزش گذاری کیفی بسته بندی و برخی از انتظارات مشتریانِ به دست آمده از پرسشنامه توزیع شد. نتایج حاصل از این پرسشنامه نیز در جدول زیر ارائه شده است.

جدول 2:

طرح جمع آوری داده‌ها یک طرح تحقیقاتی خوب است که می‌تواند منابع و ابزارهای مناسب جمع آوری داده را شناسایی کند. همچنین اعتبارسنجی آزمون به منظور بررسی و تصدیق داده‌های حاصل از پرسشنامه بسته انجام شد. نتایج به دست آمده از تست اعتبارسنجی بسته بندی چیپس سیب زمینی شیرین در جدول زیر قابل مشاهده است.

جدول 3:

نتایج جمع بندی مجدد تست اعتبارسنجیِ هر یک از ویژگی‌های بسته بندی چیپس سیب زمینی شیرین در جدول زیر نیز ارائه شده است.

جدول 4:

کلا آخر

عوامل موثر بر طراحی بسته بندی محصول که با ایمنی و کیفیت مواد غذایی مطابقت دارد، شامل شکل مستطیلی بسته بندی می‌شود. رنگ‌های اصلی روشن، استفاده از مواد پلاستیکی پلی پروپیلن و قرار دادن لوگو در وسط بسته بندی از عواملی هستند که کیفیت بسته بندی را افزایش می‌دهند. در بسیاری از مطالعات نشان داده شده است که شکل مربع با چهار رنگ روشن و درج  تصویر چیپس سیب زمینی شیرین بر روی لوگوی چاپ شده روی بسته از موارد ذکر شده در اصول ایمنی مواد غذایی و استانداردهای کیفی به شمار می‌روند.