آنچه که باید در خصوص بیسفنول آ بدانید
در سال ۲۰۰۸ خطرات ماده‌ای با نام بیسفنول آ به عنوان یک ماده شیمیایی موجود در پلاستیک ها و مضر برای سلامتی انسان به میزان بسیار زیادی مورد توجه قرار گرفته و هشدارهای زیادی به خانواده‌ها داده شد و تعداد زیادی از متخصصین اطفال با سوالات بسیار زیادی مواجه شدند. به خانواده‌ها هشدار دادند تا بطری های عاری از این ماده را برای کودکان خود انتخاب کنند. هم اکنون وضعیت چگونه است؟ آیا تولید کنندگان مواد پلاستیکی تغییراتی در اقدامات خود به وجود آورده اند و یا خانواده ها چه اطلاعاتی باید در خصوص مواد پلاستیکی و بیسفنول آ داشته باشند؟ در این قسمت می توانید با آخرین اطلاعات موجود در خصوص خطرات ناشی از این ماده آشنا شوید.
بیسفنول آ چیست؟
بیسفنول آ نوعی ماده شیمیایی است که بیش از ۴۰ سال پیش به منظور ایجاد سختی و استحکام در مواد پلاستیکی به کار برده شده است و در همه جا یافت می شود مانند تجهیزات پزشکی، دیسک های فشرده و یا سی دی، مواد به کار برده شده برای پر کردن دندان ها، بطری‌های آب و یا پوشش غذا های کنسروی و نوشیدنی ها و بسیاری از محصولات دیگر. بیش از ۹۰ درصد از ما هم اکنون در بدن خود چنین ماده‌ای را داریم و بیشترین میزان ماده یاد شده توسط مصرف غذاهایی به وجود می‌آید که در داخل بسته‌بندی هایی بوده اند و حتی ممکن است شما این ماده را از طریق هوا، گرد و خاک و یا آب وارد بدن خود کنید. ماده شیمیایی یاد شده در بطری های شیر کودکان، لیوان های آنها، شیر های خشک یا مایع کودکان وسایر محصولات به کار برده شده برای کودکان به میزان بسیار زیادی مورد استفاده قرار گرفته است و امروزه کمپانی های بسیار بزرگی که به تولید محصولات ویژه کودکان می پرداختند، مصرف بیسفنول آ در تولید این محصولات را در آمریکا قطع کرده اند و تعداد زیادی از تولیدکنندگان داروهای کودکان نیز تصمیم گرفتند تا این ماده را مصرف نکنند. با توجه به سازمان سلامتی آمریکا اسباب‌بازی‌های کودکان معمولاً شامل این ماده نمی شوند.
خطرات ناشی از بیسفنول آ کدامند؟
بیسفنول آ چه تاثیراتی می‌تواند بر سلامتی انسان داشته باشد؟ پاسخ به این سوال را نمی دانیم زیرا مطالعات کافی در خصوص تاثیرات این ماده بر انسان همچنان وجود ندارد ولی سازمان غذا و داروی آمریکا همیشه عنوان کرده است که مصرف این ماده ایمن می باشد اما در سال ۲۰۱۰ این آژانس گفته‌های خود را تغییر داد. رئیس این سازمان عنوان می‌کند که مطالعاتی که میزان سمیت استاندارد را مورد سنجش قرار داده اند متوجه شدند که قرار گیری انسان در معرض این مقدار از ماده یاد شده خطرات بسیار کمی دارد اما بر اساس شواهد دیگری که به وجود آمده است (به خصوص شواهدی که ناشی از مطالعات حیوانی است) سازمان غذا و دارو نگرانی‌هایی در این خصوص ابراز کرد و عنوان کرد که این ماده می تواند خطراتی بر روی مغز، رفتار و غده پروستات در جنین‌ها، نوزادان و کودکان داشته باشد.
بیسفنول آ و اثرات آن بر سلامتی انسان
· اختلال در سطح هورمون ها: تعدادی از متخصصین باور دارند که این ماده می‌تواند از نظر تئوری همانند یک هورمون در بدن عمل کند و سطح نرمال آنها را با اختلالاتی روبرو کند و علاوه بر آن رشد جنین، نوزادان و کودکان را مختل سازد ولی مطالعات انجام گرفته بر روی حیوانات نتایج ترکیبی را نشان دادند.
· اختلالات مغزی و رفتاری: پس از بازبینی شواهد موجود برنامه‌های سم شناسی ملی در سازمان غذا و دارو نگرانی‌هایی در خصوص عوارض جانبی ناشی از این ماده به روی مغز و ویژگیهای رفتاری نوزادان و کودکان نشان دادند.
· سرطان: مطالعات انجام گرفته بر روی حیوانات نشان داده اند که ممکن است ارتباطی بین قرار گیری در معرض این ماده شیمیایی و افزایش خطر ابتلا به سرطان وجود داشته باشد.
· بیماری های قلبی: مطالعه ای نشان می دهند که بزرگسالانی که دارای سطح بالایی از بیسفنول آ در بدن خود می باشند به میزان بیشتری در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی نیز هستند اگرچه ابتلای بیشتر به بیماریهای قلبی می تواند کاملاً بی ارتباط با این ماده شیمیایی باشد.
· سایر بیماری ها: تعدادی از متخصصین به ارتباط بین قرارگیری در معرض این ماده شیمیایی و بسیاری از اختلالات دیگر توجه کرده مانند چاقی، دیابت و اختلال کم توجهی بیش فعالی و سایر موارد اما شواهد بدست آمده به اندازه ای قوی نیستند تا اتصال بین این موارد را اثبات نماید.
· خطرات بیشتر برای کودکان: مطالعات انجام گرفته نشان می‌دهند که عوارض جانبی ناشی از این ماده شیمیایی در کودکان و نوزادان به میزان بیشتر خود را نشان می‌دهد زیرا بدن آنها در حال رشد بوده و نمی‌توانند مواد زاید را از بدن خود پاک کنند.
خطرات ناشی از این ماده شیمیایی ترسناک است و نگرانی های حاصل از خطرات ممکن از این ماده بیشتر از مطالعاتی است نشأت می گیرد که روی حیوانات انجام گرفته است. تعدادی از مطالعات انسانی دریافته اند که ارتباطی بین بیسفنول آ و احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف وجود دارد اما هیچ شواهد مستقیمی وجود ندارد که نشان دهد ماده شیمیایی یادشده عامل اصلی ابتلا به این بیماری ها بوده است ولی در سایر مطالعات تعدادی از این نتایج کاملا نقض می‌شوند و متخصصین نیز شک دارند که قرارگیری در معرض مقدار معمولی از این ماده بتواند برای انسان خطرناک باشد.
اقدامات دولتی در خصوص بیسفنول آ
دولت فدرال هم اکنون در حال انجام تحقیقات جدید به روی خطرات ناشی از این ماده شیمیایی می باشد و ما نمی دانیم که نتایج حاصل از این مطالعات چه چیزی بوده است. این امکان وجود دارد که پیشنهادات و توصیه های موجود در خصوص این ماده شیمیایی در طی چندین سال بعد تغییر کند. هم‌اکنون هیچ محدودیتی برای استفاده از بیسفنول آ در تولید انواع محصولات وجود ندارد و سازمان غذا و دارو تصمیم دارد تا اقداماتی منطقی به منظور کاهش میزان قرار گیری انسان در معرض این ماده را انجام دهد که بیشتر از طریق مصرف مواد غذایی می باشد. سازمان غذا و دارو اعلام کرده است که به پشتیبانی از تولیدکنندگانی می‌پردازد که از مصرف این ماده برای تولید انواع محصولات کودکان پرهیز می کنند و یا شرکت هایی که سعی می‌کنند تا جایگزینی را برای این ماده در غذاهای کنسروی بیابند.
چگونه میزان قرار گیری خود را در برابر این ماده شیمیایی کاهش دهیم؟
با توجه به تمام عوارض یاد شده شاید شما تلاش کنید تا از بیسفنول آ دوری کنید. اگرچه خودداری کامل از این ماده ممکن است غیر ممکن باشد اما روشهای موثری وجود دارد که به کمک آنها می توانید میزان قرار گیری خود را در معرض آن کاهش دهید:
· از غذاهای بسته بندی شده دوری کنید: سعی کنید در بیشتر موارد از غذاهای کامل و تازه استفاده کنید و از غذاهای بسته بندی شده و یا کنسروی که در داخل بسته بندی هایی با برچسب بازیافتی سه یا هفت و یا علامت PC قرار دارند، پرهیز کنید.
· از بطری های شیشه ای استفاده کنید: بهتر است مایعاتی را خریداری کنید که در بطری های شیشه ای قرار دارند نه در بطری های پلاستیکی و یا قوطی ها و حتی می توانید به منظور خرید بطری های شیر کودکان از انواع شیشه ای استفاده کنید و نه پلاستیکی.
· از محصولات حاوی بیسفنول آ دوری کنید: مطمئن شوید که وسایل بازی که برای کودک خود خریداری می‌کنید عاری از این ماده شیمیایی می باشند به خصوص انواعی که ممکن است کودک شما در دهان خود قرار دهد.
· از قرار دادن مواد پلاستیکی در مایکروفر خودداری کنید: سعی کنید غذاهای خود را در بسته بندی های شیشه ای ذخیره کنید ویا در داخل مایکروفر قرار دهید و از مواد پلاستیکی استفاده نکنید.
· شیر خشک ویژه نوزادان را خریداری کنید: تعدادی از متخصصین پیشنهاد می کنند که به جای انواع مایع از شیر های پودری استفاده کنید که در بسته‌بندی‌های بیسفنول آ قرار گرفتند زیرا مایعات با احتمال بسیار بیشتری ممکن است این ماده شیمیایی را از ظرف مورد نظر جذب نماید.
بیسفنول آ چگونه وارد بدن انسان میشود؟
دلیل اصلی ورود این ماده به بدن شما رژیم غذایی مصرفی شما می باشد و زمانی که بسته بندی های ساخته شده از بیسفنول آ تولید می‌شوند ممکن است تمام آنها به صورت کامل مهر و موم نشوند و این باعث می شود تا بخشی از آنها شکسته شده و با محتوای داخل بسته بندی ترکیب شوند و این در حالی است که از مایعات و یا مواد غذایی در داخل این بسته بندی ها استفاده شده است. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که سطح این ماده شیمیایی در ادرار گروهی پس از سه روز به میزان ۶۶ درصد کاهش پیدا کرد و این در حالی است که در طی این سه روز از تمامی شرکت کنندگان خواسته شد تا از بسته‌بندی‌های مواد غذایی دوری کردند.
نتیجه گیری
با توجه به شواهد موجود بهتر است تلاش کنید تا میزان قرار گیری خود را در معرض این ماده شیمیایی و سایر سم های غذایی کاهش دهید به خصوص خانم های باردار بهتر است که از این ماده دوری کنند به ویژه در طی مراحل اولیه بارداری خود. استفاده از بطری هایی که دارای علامت pc روی خود می باشند و یا استفاده از غذاهای کنسروی مسلماً نمی تواند برای انسان خیلی نگران کننده باشد. به طور کلی استفاده از ظرف های پلاستیکی عاری از این ماده شیمیایی به تلاش بسیار کمی نیاز خواهد داشت و در نهایت می تواند تاثیر بسیار خوبی در سلامتی شما داشته باشد. اگر تصمیم دارید تا از غذاهای تازه و کامل استفاده کنید به صورت خودکار میزان قرارگیری خود را در در معرض این ماده شیمیایی کاهش داده اید.
مترجم: ف.آل احمد
