اثرات محیطی پلاستیک های زیست تخریب پذیر

دسته: مقالات منتشر شده در 25 آذر 1398
نوشته شده توسط Admin بازدید: 1453

پلاستیک های زیست تخریب پذیر چه اثراتی بر محیط زیست دارند؟

هر دو نوع پلاستیک های زیست تخریب پذیر و پلاستیک های کودپذیر از موادی هستند که قابلیت تجزیه به مواد ارگانیک تشکیل دهنده را دارند. اگرچه عملیات کمپوست و یا تولید کود به کنترل شدید عوامل محیطی مانند دمای بالاتر، فشار و همچنین غلظت مواد مغذی و علاوه بر آن نسبت مناسب مواد شیمیایی نیاز دارد. تمامی شرایط یاد شده را فقط می توان در کارخانه های صنعتی کامپوست به وجود آورد که تعداد آنها بسیار کم است و فاصله زیادی با هم دارند. پلاستیک های کودپذیر فقط در شرایطی که کنترل بسیاری وجود دارد، قابل تجزیه هستند. کامپوست بیشتر در محیط های صورت می‌گیرد که ماده در معرض هوا باشد و این درحالی است که عملیات زیست تخریب پذیر در محیط های بدون جریان هوا صورت خواهد گرفت. پلیمرهایی که از مواد زیستی ساخته شده‌اند و در واقع از مواد غیر فسیلی نشأت می گیرند به طور طبیعی در محیط زیست تجزیه می شوند و این در حالی است که پلاستیک های زیستی که از پلیمرهای زیست تخریب پذیر به وجود آمده‌اند به کمک گوارنده های غیر هوازی و یا واحدهای تجزیه نیاز دارند تا مواد ترکیبی آنها در طی فرایند های بازیافتی ارگانیک از همدیگر تجزیه شود. برخلاف باور عمومی نوعی از پلاستیک ها نیز وجود دارند که از خاصیت کودپذیر و غیر زیست تخریب پذیر برخوردار می باشند. به عنوان دیگر این پلاستیک ها را با توجه به استانداردهای اروپایی و آمریکایی نمی‌توان در دسته زیست تخریب پذیر ها قرار داد زیرا این مواد به صورت طبیعی در محیط زیست تجزیه نمی‌شوند. مثالی از پلاستیک‌های کامپوستی ولی غیر زیست تخریب پذیر عبارت است از پلی لاکتیک اسید.

 

بیوپلاستیک ها

بیو پلاستیک به انواعی از مواد پلاستیکی گفته می شود که به صورت بخشی و یا کامل از منابع پلیمری زیستی ساخته می شوند. در واقع یک پلاستیک در صورتی در دسته زیست تخریب پذیر ها قرار می گیرد که قابلیت تجزیه در آب، کربن دی اکسید و یا زیست توده را در یک محیط ویژه با توجه به استانداردهای متفاوت داشته باشد. اگرچه نمی توان دو واژه یاد شده را با یکدیگر هم معنی نامید زیرا تمام پلاستیک های زیستی در دسته پلاستیک های زیست تخریب پذیر قرار نمی گیرد. یکی از انواع پلاستیک های زیستی غیر زیست تخریب پذیر عبارت است از پلی اتیلن. این ماده نوعی پلاستیک شیمیایی نفتی است که از سوخت های فسیلی گرفته می شود. انواع زیستی پلی اتیلن نیز در دسته پلاستیک های شیمیایی نفتی قرار می گیرند ولی توسط باکتریها سنتز یا ترکیب شده اند. انواع زیستی این پلی اتیلن خواص تکنیکی مشابهی با انواع فسیلی دارد.

 

پلاستیک های اکسو زیست تخریب پذیر

به طور کلی تصور می‌شود که این دسته از پلاستیک ها خاصیت زیست تخریب پذیری نیز دارد. اما در واقع این مواد دارای انواعی از افزودنی‌ها هستند که فرایند اکسیداسیون را سرعت می بخشند. پلاستیک های یاد شده زمانی که در معرض نور خورشید و یا اکسیژن قرار بگیرند، به سرعت تجزیه می‌شوند ولی می‌توانند همانند میکروپلاستیک ها ماندگاری بالایی داشته باشند و این ماندگاری خیلی بیشتر از مواد زیستی است.

 

استفاده از تبلیغات فریبنده در تولید مواد سازگار با محیط زیست

تمامی مواد موجود به طور ذاتی خاصیت زیست تخریب پذیر را دارند و ممکن است این مدت زمان بین یک هفته تا میلیونها سال باشد و پس از آن ماده به حالتی ارگانیک در طبیعت تجزیه میشود. بنابراین کالاهایی که در دسته ی زیست تخریب پذیر دسته بندی می شوند ولی زمان تجزیه آنها و همچنین شرایط محیطی محدود کننده در خصوص این مواد به درستی گزارش نمی شود، در واقع  به غلط اطلاعاتی را ارائه میکنند و از شفافیت کافی برخوردار نمی باشند. البته تعداد زیادی از کمپانی های سرشناس وجود دارند که اطلاعات محیطی مواد زیست تخریب پذیر خود را به درستی توضیح می‌دهند و اعلام می‌کنند که این مواد بر اساس استانداردهای بین المللی و ملی به عنوان زیست تخریب پذیر شناخته می شوند. اما شرکت هایی که پلاستیک های اکسو زیست تخریب پذیر را به عنوان پلاستیک های کاملاً زیست تخریب پذیر اعلام می‌کنند، در واقع اطلاعات غلطی ارائه کرده اند. حتی این  امکان نیز وجود دارد که تعدادی از کمپانی ها محصولات خود را به عنوان پلاستیک های زیست تخریب پذیر عنوان نمایند و این در حالی است که این مواد پلاستیک های زیستی غیر زیست تخریب پذیر هستند.

 

اثرات محیطی

تجزیه میکروبی: هدف اصلی به کارگیری پلاستیک های زیست تخریب پذیر در واقع جایگزینی آنها با انواعی از پلاستیک ها است  که در زمین های ویژه محل دفن زباله قرار گرفته و به محیط زیست آسیب می رسانند. بنابراین توانایی موجودات بسیار ریز در تجزیه این پلاستیک ها خود یک مزیت بسیار بزرگ محیطی است. تجزیه و یا تنزل خواصی میکروبی در سه گام متفاوت صورت می گیرد: تسخیر سطح پلاستیک، هیدرولیز و معدنی سازی. در مرحله اول این موجودات ریز تمام سطح پلاستیک را می گیرند و سپس باکتری نوعی آنزیم ترشح می کند تا منبع کربنی و یا زیرمجموعه های پلیمری را به هم متصل کند و در نهایت نیز پیوند های هیدروکربنی را از هم باز می کند. بر اساس فرایند یاد شده اکسیژن و دی اکسید کربن آزاد می شوند. اگرچه تجزیه پلاستیک‌های یاد شده با آزاد سازی دی اکسید کربن در محیط زیست همراه است ولی این مواد اثرات محیطی خیلی کمتری در مقایسه با پلاستیک های نفت محور دارند که در محل‌های ویژه دفع زباله جمع آوری می شوند و آلودگی بسیاری را به وجود می آورند. تمامی موارد یاد شده باعث شده است تا پلاستیک های زیست تخریب پذیر به عنوان جایگزینی برای پلاستیک های سنتی معرفی شوند.

 

نگرانی های محیطی

  • اکسو زیست تخریب پذیری: ادعاهایی وجود دارد که بر مبنای آنها کیسه های ساخته شده از پلاستیک های زیست تخریب پذیر می توانند باعث آزادسازی فلزات شوند و همچنین به زمان بسیار بیشتری نیاز دارند تا در شرایط ویژه تجزیه شوند و همچنین پلاستیک های اکسو زیست تخریب پذیر ممکن است تکه های کوچکی از پلاستیک را تولید کنند که  قابلیت تجزیه در شرایط ویژه و انواع محیط ها را ندارند. انجمن پلاستیک های اکسو زیست تخریب پذیر نیز در پاسخ به ادعاهای موجود اعلام می‌کند که این نوع از مواد دارای فلز می باشند ولی حاوی نمک فلزات هستند که توسط قانون های موجود ممنوع اعلام نشده و حتی به عنوان یکی از مواد ضروری در رژیم غذایی انسانی باید به کار برده شود. میزان زیست تخریب پذیری اکسودر مواد پلیمری در موسسه تحقیقاتی فنی سوئد و دانشگاه علوم کشاورزی سوئد به صورت عمقی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل از این مطالعات نشان می‌دهند که ۹۱ درصد از زیست تخریب پذیری در محیط خاکی و در طی ۲۴ ساعت صورت می‌گیرد.
  • اثرات آن در تولید مواد غذایی: همچنین مباحثات متفاوتی در خصوص میزان استفاده از آب و سوخت های فسیلی و کربن در تولید پلاستیک های زیستی زیست تخریب پذیر از مواد طبیعی و همچنین امکان وجود تاثیر منفی بر مواد غذایی انسانی وجود دارد. به منظور تولید یک کیلوگرم از پلی لاکتیک اسید (که به عنوان معروف‌ترین پلاستیک کودپذیر تجاری موجود شناخته می شود) حدود ۲.۶۵ کیلوگرم از ذرت  مورد نیاز است. از سال ۲۰۱۰ حدود ۲۷۰ میلیون تن از پلاستیک سالانه تولید می شوند و جایگزین پلاستیک های سنتی می‌شوند که از پلی لاکتیک اسید های مشتق شده از ذرت به وجود آمده اند و این مقدار نیز خود حدود ۷۱۵ میلیون تن از ذخیره غذایی دنیا را کاهش خواهد داد. این در حالی است که گرم شدن کلی جهان باعث کاهش حاصلخیزی مزرعه‌های استوایی شده است.
  • ازادسازی متان: نگرانی های وجود دارد که بر مبنای آن یکی دیگر از گازهای گلخانه‌ای به نام گازمتان ممکن است از مواد زیست تخریب پذیر که شامل پلاستیک های زیست تخریب پذیر می شوند در محیط های ویژه دفن زباله و بدون قرار گیری در معرض هوا آزاد شود. ۵۹۴ عدد از محل‌های ویژه دفن زباله مدیریت شده و متان آزاد شده از این زباله ها گرفته شده و برای تولید انرژی به کار برده شدند. در تعدادی از این اماکن از فرایندی با نام سوزاندن گاز استفاده می کنند تا میزان آزادسازی متان در محیط زیست را کاهش دهند. در آمریکا نیز بیشتر این اماکن به محل هایی وصل می باشند که در آن گاز زیستی متان گرفته شده و برای تولید انرژی های ارزان و تمیز به کار برده می شود. سوزاندن پلاستیک های غیر زیست تخریب پذیر هم باعث آزادسازی دی اکسید کربن خواهد شد. در حقیقت دور ریزی پلاستیک های غیر زیست تخریب پذیر که  از مواد طبیعی در محیط های غیر هوازی به وجود آمده‌اند باعث می‌شود تا این پلاستیک‌ها به مدت صدها سال در محیط زیست باقی بماند.
  • زیست تخریب پذیری در اقیانوس: پلاستیک هایی که به طور کامل تجزیه نشده‌اند، توسط تجهیزات مدیریت زباله در داخل اقیانوس ربخته می شوند و فرض می شود که این پلاستیک‌ها در نهایت در مدت زمان کوتاهی در این محیط تجزیه خواهد شد. اگرچه اقیانوس محیط مناسبی برای تجزیه مواد یادشده نمی باشد زیرا آنها به محیطی گرم با وجود میکروارگانیسم ها و همچنین اکسیژن نیاز دارند. فیبرهای کوچکی که همچنان قابلیت تجزیه ندارند، می توانند به زندگی موجودات دریایی آسیب وارد کنند.